آزمایشگاه شیمی هشتم

خلاصه :

آزمایش‌های گرماده و گرماگیر به بررسی تغییرات انرژی حرارتی در واکنش‌های شیمیایی می‌پردازند.

در اینجا توضیحی کامل درباره این دو نوع واکنش و همچنین استفاده از گلیسیرین و پرمنگنات پتاسیم در این آزمایش‌ها ارائه می‌شود.

۱. تعریف واکنش‌های گرماده و گرماگیر

واکنش‌های گرماده (Exothermic Reactions): در این نوع واکنش‌ها، انرژی حرارتی آزاد می‌شود. به عبارت دیگر، سیستم انرژی بیشتری نسبت به محیط اطراف خود دارد و در نتیجه، انرژی به صورت گرما به محیط اطراف منتقل می‌شود. مثال‌هایی از این نوع واکنش‌ها شامل احتراق مواد و واکنش‌های شیمیایی مانند ترکیب هیدروژن و اکسیژن برای تولید آب است.

واکنش‌های گرماگیر (Endothermic Reactions): در این واکنش‌ها، انرژی حرارتی از محیط اطراف جذب می‌شود. این بدان معناست که سیستم انرژی کمتری نسبت به محیط دارد و برای انجام واکنش به انرژی نیاز دارد. مثال‌هایی از این نوع واکنش‌ها شامل تجزیه کربنات کلسیم به کلسیم اکسید و دی‌اکسید کربن است.

۲. استفاده از گلیسیرین و پرمنگنات پتاسیم

الف)  گلیسیرین یک الکل سه‌کاره است که به عنوان یک ماده مرطوب‌کننده و حلال در بسیاری از واکنش‌های شیمیایی استفاده می‌شود. در آزمایش‌های مربوط به گرما، گلیسیرین می‌تواند به عنوان یک محیط واکنشی عمل کند که در آن تغییرات حرارتی قابل مشاهده است.

ب) پرمنگنات پتاسیم (KMnO4) یک ترکیب شیمیایی است که به عنوان یک اکسیدکننده قوی شناخته می‌شود. این ماده در واکنش‌های اکسیداسیون و احیا به کار می‌رود و می‌تواند در واکنش‌های گرماده و گرماگیر نقش داشته باشد.

۳. نحوه انجام آزمایش مراحل آزمایش:

آماده‌سازی مواد: مقدار مشخصی از گلیسیرین و پرمنگنات پتاسیم را آماده کنید. معمولاً گلیسیرین به عنوان حلال و پرمنگنات پتاسیم به عنوان ماده واکنش‌دهنده استفاده می‌شود. ترکیب مواد: گلیسیرین را در یک ظرف مناسب قرار دهید و سپس منگنات پتاسیم را به آرامی به آن اضافه کنید. در این مرحله، می‌توانید مشاهده کنید که آیا واکنش گرماده یا گرماگیر است.

تحلیل نتایج: اگر دما افزایش یابد، واکنش گرماده است. اگر دما کاهش یابد، واکنش گرماگیر است. 

 نکات ایمنی در حین انجام آزمایش، از تجهیزات ایمنی مانند دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید. در صورت بروز هرگونه واکنش ناخواسته، فوراً با مربی یا مسئول آزمایشگاه تماس بگیرید. با انجام این آزمایش، می‌توانید به‌طور عملی مفهوم واکنش‌های گرماده و گرماگیر را درک کنید و تغییرات حرارتی را در واکنش‌های شیمیایی مشاهده نمایید.